W tym roku już 42 edycja przebiegać będzie w dn. 23-26 lutego, pod hasłem „Póki żagle białe” i licznych jubileuszy, a gościć będzie dziesięcioro solistek i solistów oraz dwadzieścia dwa zespoły, w tym dwa z zagranicy (Anglii i Norwegii). Organizatorzy – Fundacja Hals – oprócz bogatego programu koncertowego, przygotowali także kilka niespodzianek. Całość wydarzeń (poza koncertem inauguracyjnym) toczyć się będzie w Kinie Kijów i tawernie Stary Port. Dla bywalców nic nowego.
Urodziny, jubileusze, rocznice
Festiwal zaczyna się już tradycyjnie w czwartek koncertem ballad i poezji morskiej w Radiu Kraków. Bardzo kameralne wydarzenie, polecane tym, którzy lubią się zamyślić nad ogromem morza, podumać o losie marynarzy. Polecam też dlatego, że wystąpią na nim pieśńiarze rzadko widywani na innych scenach poza swoimi okolicami, a mowa o Waldemarze Mieczkowskim, Piotrze Zadrożnym czy zdobywającym dopiero scenę (powoli acz skutecznie) Romanie Tkaczyku. Po tym koncercie będzie już z górki, od piosenki żeglarskiej, po tradycyjny fok morski, w tym szanty.
Ile tych jubileuszy
Wydarzeniem tegorocznej edycji będą z pewnością koncerty jubileuszowo-wspomnieniowe. Swoje czterdziestolecia pracy artystycznej świętować będą: zespół Ryczące Dwudziestki (debiut na katowickim festiwalu „Tratwa” w 1983 r.), Andrzej Korycki (debiut na festiwalu Shanties w 1983), Henryk Czekała „Szkot” (debiut z Ryczącymi Dwudziestkami na katowickim festiwalu „Tratwa” w 1983 r.).
Ale to nie koniec jubileuszy. Trzydzieści pięć lat na scenie świętować będą muzycy grupy Mietek Folk. Ćwierćwiecze występów Dominika Żukowska. Będzie jeszcze parę niespodzianek i w piątek i w sobotę, wiem, ale żeby nie psuć efektu nie powiem.
Nowy śpiewnik
Ciekawie też w tym roku zapowiadają się koncerty dla dzieci (kto jeszcze nie miał okazji polecam gorąco!). Oto bowiem te wydarzenia koncentrować się będą na zaprezentowaniu wydanego ostatnio przez Fundację Hals, pierwszego w Polsce, śpiewnika z piosenkami żeglarskimi dla dzieci. Młoda widownia – jak podkreślają organizatorzy – jest ważnym uczestnikiem krakowskiego festiwalu, który trudno pominąć, a sam śpiewnik to quasi kompendium wieloletniej „twórczości dziecięcej” znanych z programów dla dzieci zespołów Zejman i Garkumpel oraz Klang... i paru innych.
Klasyka fanko i fanie
Sobota to przede wszystkim spotkanie na krakowskim rynku i wspólne śpiewanie szant wraz z Chórem Zawisza Czarny i wykonawcami festiwalu. To najmłodsza z shantiesowych „tradycji”, ale już mocno zakorzeniona w programie festiwalu.
Zwracam też uwagę na sobotni koncert nocny pt. „Terra Incognita”, który poprowadzą muzycy zespołu The Nierobbers, a w programie same tuzy polskiej piosenki żeglarskiej. Wykonawcy tym razem będą starali się odkryć zakamarki kobiecej duszy, co w marynistycznej twórczości się zdarza, ale nie za często. Jaka jest kobieca dusza, przynajmniej ta opiewana w marynarskich pieśniach przekonamy się być może w sobotę. Warto wybrać się na ten koncert także z innego powodu – pojawi się w jego programie
Ogólnopolski Szantowy Sekstet Skrzypcowy
Historia tego projektu narodziła się w 2022 roku z inicjatywy Krzysztofa Bobrowicza – dyrektora Festiwalu „Shanties”. Wtedy to, z okazji koncertu poświęconego pamięci Jerzego Porębskiego został powołany do życia kwartet skrzypcowy. Skomponowana dla niego przez Tadeusza Melona – wieloletniego skrzypka zespołu Zejman i Garkumpel – „Suita Jerzego Porębskiego” wywołała salwę braw zgromadzonej na festiwalu publiczności. Kwartet otrzymał również Nagrodę im. Jerzego Porębskiego za wybitną osobowość sceniczną, co stało się również uwieńczeniem 30-letniej obecności na scenie szantowej Tadeusza Melona. Tak ogromny potencjał muzyków nie mógł pozostać jednorazowym wydarzeniem, dlatego również w tym roku, w nieco poszerzonym składzie już jako sekstet, objawi nam kolejną muzyczną niespodziankę – połączenie tradycyjnych melodii morza z nowoczesnym brzmieniem smyczków. Tegoroczny skład smyczków stworzą: wspomniany
Tadeusz Melon oraz Anna Dębicka, Jolanta Gacka, Elżbieta Król, Izabela Puklewicz i Łukasz Zięba.
Ojciec i syn
Oczywiście nie może też w programie zabraknąć najbardziej tradycyjnego z koncertów – szanty „klasycznej”, który już od wielu lat odbywa się w niedzielne „samopołudnie”. W tym roku znów śmietanka wykonawców, którzy ukochali dawne pieśni morza, w tym pieśni pracy, czyli szanty, a mowa o zespołach: Męski Chór Szantowy Zawisza Czarny, Sąsiedzi, Mechanicy Shanty, The Pioruners (ubiegłoroczni zdobywcy nagrody „za wierność szancie klasycznej”), Perły i Łotry, Marek Szurawski, Ryszard Muzaj, The Longest Johns. Sam koncert poświęcony będzie pamięci ostatniego z pracujących szantymenów XX w. – Stanowi Hugillowi. Za życia chodząca legenda morskiej Anglii i wyjątkowy Człowiek, który dzięki pasji, aktywności, wiedzy i walorom charakteru sięgnął pełni życia. I dla wielu nadal jest wzorem do naśladowania. Smaczku temu koncertowi doda fakt, że poprowadzą go m.in. Marek Szurawski i Filip Dąbrowski, czyli ojciec i syn.
No i niedzielny i finał
Który jednak nie będzie końcem festiwalu, a który – co z niemałą dumą piszę – poprowadzi mój kolega z zespołu Sąsiedzi – Marek „Wiklina” Wikliński, to już tradycyjnie wręczenie nagród, pożegnanie większości gości festiwalowych, podziękowania i podsumowania. Muzyczne też, m.in. Jan i Klan z Wrocławia zaprezentuje piosenki z nowego albumu, a angielski The Longest Johns (byli gośćmi festiwalu Shanties w 2020 roku) – tym razem mam nadzieję w pełnym składzie – zaprezentuje się aż w 45-minutowym recitalu. Polecam gorąco, bo to kawał świetnego śpiewania!
Na koniec
W koncertach festiwalowych pojawią się też laureaci tegorocznego Przeglądu konkursowego Shanties, a będą to: Zrefowani z Warszawy, którzy wystąpią w koncercie nocnym w piątek oraz mieli być Kapitan Thorn z Torunia, którzy niestety nie wystąpią w sobotę, w koncercie popołudniowym, gdyż ich skrzypek połamał się na nartach (dochodzi szybko do siebie – życzymy zdrowia!) i zespół odwołał przyjazd.
No i nie wolno nie wspomnieć o Wielkich Nieobecnych tegorocznej edycji – zespołach Atlantyda i Cztery Refy. Dla mnie (i z pewnością dla wielu) zaskoczenie. Zaskoczeniem jest też bardzo skąpa obecność w Krakowie jubilatów, Szan(t)ownych Ryczących Dwudziestek. RO20 tylko z jednym koncertem?! Toż to niesłychane.
Oczywiście szczegóły aktualnego programu znajdziecie na stronie festiwalu i tradycyjnie w naszym dziale „koncerty”: 42 Festiwal SHANTIES”
42 Międzynarodowy Festiwal Piosenki Żeglarskiej „Shanties”, 23-26.02.2023, Kraków
Serwis Szanty24.pl jest patronem medialnym wydarzenia
